Fluoryt – minerał wszelkich barw

Fluoryt to jeden z mniej popularnych kamieni ozdobnych mimo tego, że jest to jeden z najbardziej kolorowych minerałów występujących na Ziemi. Jego nazwa pochodzi z łacińskiego fluere oznaczającego płynąć. Została nadana z racji właściwości fluorytu do obniżania temperatury topnienia wielu innych minerałów. Co ciekawe, od nazwy fluorytu nazwano jego główny pierwiastek- fluor, a także zjawisko fluorescencji.

Właściwości fizykochemiczne fluorytu

Największą wadą fluorytów jest ich kruchość, w skali Mohsa określa się je na zaledwie 4, co zdecydowanie jest dalekie od imponującego wyniku. W porównaniu do innych minerałów jest on cięższy i jako jedyny pospolity minerał jest tworem o czterech kierunkach doskonałego rozszczepienia.

Oczywiście charakterystyczną fluorytową właściwością jest fluorescencja, czyli zdolność do świecenia na niebiesko-fioletowo pod wpływem światła ultrafioletowego. Jednakże, czy wszystkie fluoryty świecą pod UV? Otóż nie, niektóre z nich w świetle UV są białe lub kremowe, a inne w ogóle nie świecą. Dlatego uważa się, że fluorescencja fluorytów wynika ze śladowych domieszek pierwiastków takich jak itr, europ, samar i innych, które zastępują atomy wapnia w strukturze kryształu. Oznacza to, że brak tych dodatkowych pierwiastków najprawdopodobniej oznacza brak fluorescencji kamienia.

Co ciekawe, domieszki innych pierwiastków nie determinują jedynie tego, czy kamień będzie świecił w ultrafiolecie. Kryształy fluorytu w czystej postaci są bezbarwne. Jednakże powszechnie spotykamy różnokolorowe fluoryty. Dzieje się tak, ponieważ struktura kryształu jest “zanieczyszczona” innymi pierwiastkami i cząsteczkami, które nadają fluorytom różne barwy.

Zastosowanie fluorytu

Zapewne domyślasz się już, że fluoryty są wykorzystywane w biżuterii i zdobnictwie. Jednakże to nie są jedyne branże wykorzystujące ten minerał. Fluoryty wykorzystuje się w przemyśle szklarskim, do wyrobu tworzyw sztucznych i produkcji soczewek w optyce. Co więcej, z tych minerałów korzysta się w przemyśle chemicznym do produkcji emalii, w metalurgii jako topnik w procesie produkcji aluminium. Dodatkowo fluoryty wykorzystuje się w przemyśle ceramicznym i rzeźbiarstwie.

Fluoryt w historii

Moja ulubiona historia związana z fluorytem pochodzi ze starożytnego Rzymu, w którym to wierzono, że picie napojów alkoholowych z fluorytowych naczyń mogłoby zapobiegać pijaństwu. Podobne zresztą przekonanie dotyczyło fioletowych ametystów. Starożytny rzymski uczony i historyk kochał fluoryt tak bardzo, że opisał go jako jeden ze swoich ulubionych minerałów. W starożytnym Egipcie był to materiał wykorzystywany do tworzenia posągów i figurek skarabeuszy.

Mineralny fluoryt po raz pierwszy opisano w dialogu o naturze metali Georgiusa Agricoli w 1530 roku. Wówczas autor zwrócił uwagę na zastosowanie kamienia jako topnika. Później w 1852 roku po raz pierwszy opisano fluorescencję, a nieco później pierwiastek fluor.

Mistyczne właściwości przypisywane fluorytom

Myślę, że nie ma na Świecie minerału, któremu ktoś kiedyś nie przypisał magicznych właściwości. Kamień ten podobno jest idealnym uzupełnieniem medytacji. Niektórzy wierzą, że noszenie fluorytów uspokaja i koi, a także nastraja nas pozytywnie. Co więcej, ten popularny minerał ma wspierać procesy myślowe, sprzyjać nauce i logicznemu myśleniu, jeśli wierzyć mistykom. Bardzo alternatywna medycyna głosi, że fluoryty chronią przed chorobami kości i zębów, poprawiają kondycję fizyczną, pracę serca i wygląd włosów oraz skóry.

Jak rozpoznać fluoryt

Ze względu na ogrom odmian kolorystycznych niewprawione oko łatwo pomyli fluoryt z innym kamieniem ozdobnym. Najłatwiej rozróżnić fluoryt po jego niewielkiej twardości i łatwości zarysowania. Innym, dość łatwym sposobem jest delikatne ogrzanie kamienia. Fluoryty w związku z wykazywaniem termoluminescencji będą świecić na zielono lub zielono-niebiesko. Oczywiście, można spróbować wykorzystać zjawisko fluorescencji, jednakże jest ono bardziej popularne w świecie minerałów, da więc mniejszą pewność w identyfikacji kamienia.

Jak dbać o biżuterię z fluorytu

Fluoryt, jak już pisałam wyżej, należy do minerałów dość delikatnych. Jego niewielka twardość sprawia, że kamień ten dość szybko się ściera, co prowadzi do utraty blasku i zarysowań powierzchni. Do pielęgnacji fluorytowej biżuterii użyj letniej wody, delikatnego mydła i miękkiej szmatki. Zawsze upewnij się, że dobrze wypłukałaś pozostałości mydła z kamieni. Unikaj myjek ultradźwiękowych, czy mycia z użyciem pary, gdyż najprawdopodobniej fluoryt nie przetrwa takiej pielęgnacji.

Jak w przypadku większości delikatnych materiałów, fluoryty najlepiej przechowuj w osobnych materiałowym woreczku. Co więcej, polecam ściągać fluorytową biżuterię podczas intensywnego wysiłku fizycznego, pływania w chlorowanej wodzie, czy wykonywania prac domowych.

Spodobał Ci się ten artykuł? Zobaczy czy kolejny też trafi w Twój gust!

• Naucz się dobrać biżuterię na ślub
• Poznaj historię muszli w biżuterii
• Zainspiruj się trendami lat 70.
• Wejdź do świata szlachetnych minerałów