Jak wycenić rękodzieło i dlaczego warto to zrobić dobrze.

Jak wycenić rękodzieło?

Pytanie: „jak wycenić rękodzieło?” stawia sobie każda osoba zaczynająca swoją przygodę z rękodzielnictwem, a wbrew pozorom nie jest tak łatwe i oczywiste. “Sama sobie zrobisz, ile taki sznurek i kilka koralików może kosztować?”- takie lub podobne słowa słyszał chyba każdy rękodzielnik od osoby, która z tego typu pracą ma niewiele wspólnego. Tacy ludzie nie dostrzegają ilości godzin włożonych w zrobienie danego przedmiotu, poświęconych na naukę i doskonalenie swoich technik – nie wspominając już o kosztach dodatkowych takich jak platforma, z której sprzedajesz swoje produkty.

Spróbuję rozwiać nieco wątpliwości i wyjaśnić jak wyceniać swoje rękodzieło tak, by cena nie zwalała z nóg i jednocześnie gwarantowała profit. Dodam jednak, że nie istnieje idealny wzór na obliczenie odpowiedniej ceny. Postaram się zbliżyć do ideału na tyle tak blisko, jak to możliwe.

Aspekty pracy 

Przede wszystkim zastanów się nad tym, co składa się na cenę końcową Twojego produktu. Większość rękodzielników na początku zastanawia się tylko nad kosztami półproduktów i surowców użytych do produkcji, a to błąd! Tak samo nie polecam porównywać cen rzeczy ręcznie robionych do tych, które sprzedawane są w sieciówkach – znacząco różnią się jakością, trwałością i niekiedy też etyką wykonania. Przedstawiam zatem aspekty pracy, które dla większości rękodzielników są uniwersalne:

Koszt wyprodukowania produktu

To składowa, której obliczenie jest zdecydowanie najłatwiejsze. Po prostu dodajesz koszty materiałów, które konieczne były do wyprodukowania danego przedmiotu. Pamiętaj jednak, że jeżeli kupujesz paczkę 100 koralików za 10 zł i użyjesz ich 10, to kosztem materiału jest złotówka zamiast 10 zł. Do tego należy wliczyć koszt pracy, tutaj zmierz czas, który poświęcasz na zrobienie produktu i pomnóż to odpowiednio przez stawkę godzinową. 

Ustal sobie jako pracownik, ile powinnaś zarabiać na godzinę i zawsze dodawaj tę stawkę do kosztu swojego dzieła. Takie pilnowanie czasu pozwoli Ci też ocenić Twoją wydajność i pokaże, czy nabierasz wprawy w pracy. Oczywiście stawka ta powinna pozostać w granicach rozsądku, nie mniej niż najniższa krajowa, ale też nie zawyżaj jej przesadnie. Jeżeli używasz narzędzi, które się zużywają takich jak na przykład szlifierki czy frezarki, wliczać powinnaś koszty ich zużycia.

Koszt prowadzenia działalności

Tych kosztów jest naprawdę sporo i to najczęściej z ich obecności nie zdają sobie sprawy maruderzy twierdzący, że cena rękodzieła jest zbyt wysoka. Tutaj włączamy: ZUS, materiały biurowe, wizytówki czy wyposażenie pracowni (narzędzia, aparat fotograficzny, porządne stanowisko pracy). Dodać też należy koszty wynajmu i dojazdu do miejsca pracy, internet, media, księgową i kasę fiskalną.

Dodać musisz również koszty platformy, czyli miejsca, w którym można kupić Twoje prace, niezależnie czy są to koszty prowadzenia sklepu internetowego i opłacanie informatyków, czy jest to czynsz za stoisko w galerii handlowej. Sposób obliczania tego aspektu jest najbardziej zróżnicowany, w konsekwencji czego najtrudniej jest nam przekazać gotowy przepis na to, jak go obliczyć.

Według niektórych jest najistotniejszą składową ceny rękodzieła. To nie jest Twoje wynagrodzenie, ale pieniądze na inwestycję w samą siebie. Powinnaś przeznaczać je na własny rozwój jak np. szkolenia czy książki, które lepiej pozwolą Ci prowadzić swoją działalność. Należy też ustalić sobie jaki procent ceny powinien być przeznaczony na Swój rozwój i co trudniejsze – trzymać się tego. Pamiętaj, że jeżeli Ty nie będziesz się rozwijać, to Twoja firma też prawdopodobnie będzie stać w miejscu.

Podatek

Do kwoty otrzymanej w wyniku wszystkich powyższych obliczeń dodaj koszt podatku i voila! Oto cena Twojego rękodzieła.

Przedział cenowy

Zastanawiając się jak wycenić rękodzieło, powinnaś brać pod uwagę to, ile Twój idealny klient będzie chciał zapłacić za Twoją pracę, to właśnie przedział cenowy nazywany „price range”. Najłatwiej to ustalić obserwując ceny konkurencji, która utrzymuje się na rynku dłużej od Ciebie. Porównuj jednak produkty zbliżone wyglądem, użytymi materiałami i jakością wykonania, by uniknąć pomyłki. Staraj się też porównywać z osobami z takich samych obszarów; ta sama bransoletka może mieć różny koszt w galerii w centrum Warszawy, na jarmarku w Sosnowcu czy na internetowej platformie amerykańskiej.

Jeśli Twoja cena drastycznie różni się od cen konkurencji to znak, że powinnaś zmienić swoją cenę. Oczywiście, może to wynikać z faktu, że nie masz jeszcze wprawy w tym, co robisz i w przyszłości czas pracy spadnie Ci o połowę. Jednak nie możesz tego zmienić z dnia na dzień. Najłatwiej będzie Ci poszukać firmy, która sprzedaje materiały, taniej niż dotychczas kupowałaś, przy jednoczesnym zachowaniu jakości. Pamiętaj! Nie powinnaś obniżać ceny swojego produktu kosztem marży, tak samo, jak nie powinnaś szukać materiałów gorszej jakości.

Jeżeli uważasz, że cena Twojego produktu jest odpowiednia, a nie widać tego w sprzedaży zastanów się, czy kierujesz swoje produkty do odpowiedniej grupy docelowej. Przemyśl, czy powinnaś zmienić swój design, by lepiej dopasować się do potrzeb konsumenta. Możesz też rozważyć zmianę lub rozszerzenie swojej działalności na inne platformy.

Wycena rękodzieła to początkowo trudne zajęcie, szczególnie dla osób zaczynających swój biznes, jednakże z czasem staje się ono zupełnie naturalną i mechaniczną czynnością. Nie bój się szukać optymalnego rozwiązania zadowalającego Ciebie i Twojego klienta. 

Dlaczego warto zastanowić się jak wycenić swoje rękodzieło.

Podstawowym zadaniem wyceny rękodzieła  jest oczywiście optymalne dopasowanie wkładu pracy i kosztów do rynku na którym sprzedajemy produkty. Jest to tylko jeden z aspektów dla których warto zrobić tę wycenę porządnie.

Kolejnym aspektem jest Twoja pewność, że cena jest dobra i adekwatna do kosztów i wkładu pracy. Taka pewność jest niezbędna podczas licznych prób negocjacji z jakimi zdarzy Ci się spotkać. Świecka tradycja głosi, że na jarmarkach można się tagować i wiele osób ciągle tkwi w tym przekonaniu. Bardzo często klienci targują się, bo myślą, że tak trzeba, bo mają radość z urwanych kilku złotych, bo mają taką naturę, bo na stoisku obok „pan mi dał za pół ceny”…

Ja mimo kilkunastu lat sprzedaży bezpośredniej nie zahartowałam się na tyle, by nie powstawały wątpliwości czy nie mam danego towaru zbyt drogo. Im więcej pytań tym więcej wątpliwości. Solidna kalkulacja trzyma Cię w ryzach. Warto też wypracować zasady rabatów na miarę waszych możliwości np.: najtańsza z trzech rzeczy 20% taniej, albo: od kwoty 150 zł mogę dać rabat 10%… Dla mniej asertywnych skuteczną metodą jest podniesienie cen na czas jarmarku o jakiś procent czy kwotę i  obniżanie ceny do poziomu skalkulowanego.

Rzetelna wycena wskazuje też dokładnie Waszą grupę docelową i uświadamia, że nie każda osoba, która podejdzie do Waszego stoiska to Wasz klient. Taka świadomość ułatwia również wybór miejsc w których decydujecie się na sprzedaż, muszą to być miejsca w których Wasi klienci się pojawiają.

I na koniec porada: ceńcie się! Rękodzieło jest ważne, potrzebujemy rzeczy nietuzinkowych wypracowanych, z duszą. Rzeczy wykonanych etycznie, z pasją i wykorzystujących talenty i zapał rękodzielników. Warunkiem jednak tego by rękodzieło funkcjonowało jest jego opłacalność dla twórcy.