Podstawowe materiały i narzędzia do haftu sutasz

Haft sutasz to technika wyrobu biżuterii, która w ostatnich latach mocno zyskuje na popularności. Z jej pomocą możemy wykonać zarówno eleganckie kolczyki czy naszyjniki, jak i biżuterię casualową czy boho. Do wykonania kolczyków czy bransolet sutasz niezbędny jest specjalny sznurek, od którego nazwę wzięła cała technika. Jest to odpowiednio pleciony, płaski sznurek. Kiedyś tworzony był z wełny lub jedwabiu, dziś najczęściej do jego produkcji wykorzystuje się włókna acetatowe, wiskozowe, poliestrowe.

Kilka słów o historii sutaszu

Źródła podają bardzo różne początki techniki. Jedne mówią, że jej korzenie sięgają aż starożytnych Chin, inne upatrują pierwsze sutaszowe formy w XIV wieku. Nam bliższa jest teoria, że technika narodziła się we Francji, w połowie XIV stulecia. Pierwsze prace w tej metodzie wykonywane były jako forma ozdoby odzieży. W następnych stuleciach wyodrębniła się do samodzielnego kierunku sztuki biżuteryjnej. Dziś nam znany haft sutaszowy zawdzięczamy, pochodzącej z Izraela, projektantce Michal Negrin. To ona, na początku lat 90-tych XX wieku, zaczęła promować technikę w jubilerstwie. Prawdziwy renesans i ogromny wzrost popularności sutaszu ma miejsce od około 10 lat.

Jak tworzy się sutaszową biżuterię?

Główna technika tworzenia biżuterii z sutaszowych sznurków polega na ich zszywaniu delikatną nitką (monofilową lub inną jubilerską). Musi być ona bardzo cienka, a równocześnie wytrzymała. Nić monofilowa jest przezroczysta, dzięki czemu jest niewidoczna w pracy. Sznurki można jednak zszywać również innymi nićmi, kolorystycznie należy je jednak dobierać do używanego sutaszu. Niektórzy decydują się na sklejanie, a nie zszywanie sznurków, nie możemy wtedy jednak mówić o typowej technice haftu sutasz.

By stworzyć niepowtarzalne kolczyki sutasz, musimy obszyć sznurkami dowolnie dobrany kamień naturalny lub płaski z jednej strony kaboszon ceramiczny, drewniany, szklany czy żywiczny. Do mniejszych form warto również używać koralików o średnicy 6-12 mm. Główny element pracy może być z materiałów naturalnych, szkła czy tworzyw sztucznych.

Sznurek sutasz – najważniejszy element biżuterii sutasz

Na rynku dostępnych jest kilkanaście różnych rodzajów sznurków sutasz. Najczęściej mają one od 3 do 5 mm szerokości. Do najpopularniejszych typów należą sznurki czeskiej firmy Pega – acetatowe i wiskozowe oraz sutasz chiński. Bez problemu możemy jednak kupić sznurki tureckie, amerykańskie, włoskie czy greckie. Każdy występuje w co najmniej kilkudziesięciu kolorach od podstawowych, po pastelowe, metalizowane, multikolorowe i neonowe. Każda marka produkuje sznurki o nieco innym składzie, mięsistości i sztywności. Dzięki tak ogromnemu zróżnicowaniu każdy może znaleźć takie odpowiednie dla siebie.

Kamienie i koraliki do sutaszu

Jak już wspomnieliśmy, sznurkiem obszywamy wybrany przez siebie kamyk. Może on mieć różne kształty – najlepiej w tej technice sprawdzają się okrągłe i owalne kaboszony (płaskie od spodu) i koraliki. Obszyć da się również kamyki niesymetryczne, jednak wymaga to większej wprawy.

Jako główny kamień możemy wybrać zarówno te naturalne, jak i wytwarzane z materiałów sztucznych. Na początek polecamy wykorzystywać kamienie akrylowe, szklane, które są tańsze, idealnie sprawdzą się więc do nauki techniki. Warto wspomnieć, że obszywane mogą być również inne rzeczy, możemy wykorzystać naturalne drewno, metalowe, ozdobne elementy, guziki. Ogranicza nas wyłącznie wyobraźnia.

Oprócz kamienia głównego do wykonania naszyjnika czy bransoletki sutasz potrzebujemy jeszcze drobnych kamieni i koralików, którymi wypełnimy zawijasy i oddzielimy kolejne warstwy sznurków. Do tego celu możemy również wykorzystać taśmy cyrkoniowe. Wybierając drobne koraliki, warto zwrócić uwagę na ich jednakową wielkość. Dzięki temu cała praca wyjdzie równo i estetycznie. Najchętniej wybieranymi koralikami do sutaszu są te marki Toho, SeedBeads i Fire Polish.

Niezbędne narzędzia do haftu sutaszowego

Jak bywa to i w przypadku innych technik biżuteryjnych, tak i do wykonania biżuterii w technice haftu sutaszowego niezbędne są również narzędzia. Niezbędna będzie cienka igła, najlepiej dość giętka i w rozmiarze przechodzącym przez najdrobniejsze koraliki. Potrzebujemy ostre i precyzyjne nożyczki do haftu, płaskie i gładkie szczypce oraz klej. W sutaszu kamienie są wszywane w sznurki, czasem jednak, np. jak w przypadku kaboszonów, konieczne jest ich dodatkowe podklejenie do sznurków lub filcu (wykorzystywanego jako podkład).

Wykańczanie kolczyków sutasz

Do wykańczania sutaszowej biżuterii niezbędny będzie materiał do podszycia/podklejenia tyłu pracy. Można do tego wykorzystać filc, skórę, zamsz, welur. Konieczne będą również odpowiednie zapięcia. Do kolczyków zamontujemy bigle, sztyfty lub klipsy, do bransoletek i naszyjników – zapięcia do biżuterii. W zależności od naszych upodobań i braku lub obecności alergii mogą być wykonane z metalu, stali chirurgicznej lub metali szlachetnych (srebra, złota).