Szlify kamieni szlachetnych
Szlify kamieni szlachetnych to umownie określenie ich kształtu po obróbce mechanicznej. W jubilerstwie szlif ma określać każdą czynność związaną z obróbką kamieni. Zaliczymy tu nadanie formy i fasetowanie, czyli pokrywanie powierzchni symetrycznymi płaszczyznami. Szlif często określa proporcję i wielkość kamieni szlachetnych, jak i wykończenie. Można w ten sposób wywnioskować, do czego najlepiej nada się dany kamień, czy jak będzie odbijał światło. Celem szlifowania jest oczywiście nadanie kształtu kamieniom, ale i wydobycie najpiękniejszych cech każdego kamienia.
Jakie kamienie nadają się do szlifowania
Obróbka minerału ma na celu wydobycie jego naturalnego piękna. Jednakże, aby osiągnąć sukces, należy zacząć od odpowiedniego wyboru materiałów. Kolorowe, nieprzejrzyste lub półprzezroczyste kamienie z dużą liczbą inkluzji, uszkodzeń i zanieczyszczeń najczęściej zamieniane są w koraliki. Specyfika koralików z kamieni naturalnych znacznie różni się od minerałów, które kończą osadzone w pierścionkach, kolczykach i naszyjnikach.
Niektóre kamienie nadają się do obróbki szlifierskiej mimo swoich niedoskonałości. Najczęściej wybierany jest szlif kaboszonowy, w którym relatywnie łatwo ukryć niedoskonałości. Co więcej, brak fasetowania kamienia ułatwia maskowanie wszelkich inkluzji.
Większość przezroczystych kamieni szlachetnych jest chętnie szlifowana. Szlify kamieni szlachetnych powstają w powtarzalnym procesie szlifowania, fasetowania i polerowania. Liczba ścian i ich kąty obliczone zostają na podstawie wzorów matematycznych, co maksymalizuje ilość światła wpadającego do kamienia i odbijającego się od niego. Prawidłowo oszlifowane kryształy charakteryzują się piękną grą barw oraz luksusowym blaskiem.
Trzy podstawowe szlify kamieni szlachetnych
Rodzaje szlifów kamieni szlachetnych są niemal nieskończone. Każda metoda może powstać z połączenia różnych, klasycznych odmian. Wyróżniamy trzy klasyczne rodzaje szlifowania, które najczęściej spotyka się w jubilerstwie i złotnictwie.
Szlif brylantowy
Cięcie brylantowe to pierwszy szlif kamieni szlachetnych, jaki przychodzi mi do głowy. Składa się z trójkątnych fasetek w kształcie latawca. Układają się one od zewnątrz do centrum kamienia. Cięcie to umożliwia największe wydobycie blasku i iskry kamienia, ze wszystkich znanych nam cięć. Doskonale sprawdza się w obróbce wysokiej klasy kamieni, w tym oczywiście diamentów.
Szlif schodkowy
Szlif schodkowy powstaje z prostokątnych faset, które przypominają schodki wznoszące się do korony kamienia. Są dość popularne, ponieważ doskonale uwidaczniają kolor i przejrzystość kamienia, dając przy tym subtelny połysk. Do szlifów schodkowych zalicza się między innymi szlif szmaragdowy i bagietkowy.
Szlif szmaragdowy wykorzystywany jest do obróbki wielu odmian kamieni szlachetnych i ozdobnych. Znany jest z efektu “sali luster” poprzez naprzemienne linie światła i ciemności. Uzyskuje się to poprzez stopniowe, proste cięcia, które ułożone są równolegle do obręczy kamienia. Co ważne, szlif ten najlepiej sprawdza się jedyne w idealnie nieskazitelnych kamieniach, o większych rozmiarach. Boki kamieni w szlifie szmaragdowym są ścięte, jednak największa powierzchnia pozostaje płaska i gładka. Krój ten nie daje największej ilości blasku, jednakże doskonale wydobywa głębię barw kamienia.
Szlif bagietkowy jest prostokątny lub trapezoidalny. W porównaniu do szlifu szmaragdowego ma mniej faset, jednak jego konstrukcja tworzy efekt niemal uwięzionego wewnątrz kamienia światła. Świetnie sprawdza się w projektach z użyciem jasnych kamieni.
Szlif mieszany
W szlifie mieszanym pawilon (dolna część kamienia) są schodkowe, a korona jest szlifowana brylantowo, lub odwrotnie. Technika ta umożliwia optymalne dostosowanie sposobu obróbki do oczekiwanego kształtu i rozmiaru kamienia. Odmiany, czy też fragmenty tych technik można znaleźć w każdym niemal rodzaju szlifów kamieni. Tworzą one podwaliny większości kolejnych rodzajów cięć.
Mniej popularne szlify kamieni szlachetnych
Ich mniejsza popularność nie oznacza, że są one jakkolwiek gorsze od trzech klasycznych szlifów. Część z nich była niezwykle popularna w przeszłości, a część wciąż czeka na swój „wielki moment”. Szlify te często wymagają niezwykle uzdolnionych mistrzów jubilerskich.
Cięcie różane
Szlif różany był dość mocno popularny w XVI wieku. Jest to dość unikalny styl obróbki kamieni, który niestety nie wydobywa wiele blasku z kamienia. Szlif różany ma płaską podstawę w kształcie koła i liczne fasetowania w kierunku wierzchołka. Trójkątne fasetki układają się w kształt przypominający kopułę. Obecnie szlif różany zaczyna pojawiać się w kolekcjach niektórych projektantów ze względu na klasyczny urok kamieni.
Cięcie Briolette
Ten szlif kamieni szlachetnych również był popularny w przeszłości, szczególnie w czasach wiktoriańskich. Kamień oszlifowany stylem briolette to fasetowana łza, wykonana techniką podobną do szlifu różanego. Najczęściej spotykamy je jako zwieńczenie bogato zdobionych naszyjników i kolczyków.
Cięcie Bariona
To rodzaj cięcia mieszanego, lecz z uwagi na częste wykorzystanie i niecodzienny efekt zasługuje na wyróżnienie. Szlif Bariona. Polega on na umieszczeniu okrągłego pawilonu i szlifie brylantowym w kształcie klejnotu. Często korona kamienia ma szlif schodkowy, dzięki czemu osiąga się piękny błysk. Kształty klejnotów są bardzo różne, jednakże charakterystyczne są kamienie w kształcie trójkątnym. Metoda Bariona pozwala na ogromną dowolność, jednakże zawsze wyróżnia się kształtem krzyża utworzonym wewnątrz kamienia przez fasety. Odpowiednio wykonany szlif bariona pozwala na efekt nazywany „fontanną światła”.
Krój portugalski
Tradycyjny krój portugalski ma kilka poziomów faset, które niesamowicie obijają światło. Co więcej, to jeden z najbardziej skomplikowanych szlifów kamieni szlachetnych. wymaga ogromnej wprawy i doskonałych umiejętności rzemieślnika. Dodatkowo tylko niektóre kamienie nadają się do tego szlifu. Wymagana jest większa głębia, aby osiągnąć oczekiwany rezultat.
Zmodyfikowane szlify kamieni szlachetnych
Rzemieślnicy mogą dowolnie modyfikować cięcia brylantowe, schodkowe, czy różane, aby jak najlepiej wydobyć piękno minerału albo stworzyć interesujący efekt. Kształty i typy faset wciąż pozostają takie same, jednakże ich rozmieszczenie i ilość może się różnić. W takich przypadkach określając szlif kamienia, należy dodać przedrostek „zmodyfikowany”. Wyjątkiem od tej reguły jest szlif Bariona, który z samej definicji zakłada modyfikacje.
Kaboszony
Choć jest to jeden z najpopularniejszych rodzajów cięcia kamieni, to często nie jest wymieniany w klasycznym podziale. Kaboszony to najwcześniejsza forma szlifowania kamieni ozdobnych. Charakterystyczny jest brak fasetowania i ostrych krawędzi. Kaboszony są obłe i mają zaokrąglone ścianki. Najczęściej jedna część kaboszonu jest płaska, choć zdarzają się podwójne kaboszony, w których obie powierzchnie są wypukłe.
W szlifach kamieni szlachetnych najczęściej wykorzystuje się je w minerałach o ciekawych właściwościach. W kaboszonach najpiękniej prezentuje się efekt kociego oka, gra barw niektórych minerałów (np. labradorytu), czy asteryzm rubinów i szafirów.
Cięcia bezimienne
W dobie dzisiejszej technologii łatwo o stworzenie pięknego wzoru szlifu w kilka minut. Służy temu program GemCad, który zupełnie zrewolucjonizował projektowanie kamieni. Dzięki wielu użytkownikom dziś istnieje wiele tysięcy nowych projektów, które z łatwością można odnaleźć w programie. Przez szybkie ich powstawanie, często na potrzebę pojedynczego kamienia nikt nie tworzył ich nazw. Dlatego też nie zdziw się, jeżeli napotkasz kamień bez określonej nazwy jego cięcia.
Rodzaje fasetowania
Płaskie fasety przez setki lat były jedyną alternatywną dla kaboszonów metodą cięcia kamieni. Dziś niektóre fasety są wklęsłe, które wymagają ogromu pracy, jednak efekty blasku są zniewalające. Inną, bardziej popularną metodą jest styl fantazyjny. Kilka prostych rowków odzwierciedlonych w całym pawilonie nadaje niezwykłego charakteru kamieniom. Szczególnie tym, o nietuzinkowych kształtach.
Kontynuuj podróż po świecie biżuterii z manzuko.com
Dodaj komentarz