Zasady BHP w pracowni rękodzielnika

Zasady BHP w pracowni rękodzielnika są niezwykle ważne. Przestrzegając nich, możemy nierzadko uchronić się przed groźnymi wypadkami. Co więcej, część zasad BHP usprawnia pracę niezależnie, czy działamy w pojedynkę, czy w zespole. Oczywiście reguły, których należy przestrzegać, zależą od typu pracy, narzędzi i substancji, z jakimi ma się do czynienia w danym miejscu. Istnieją jednak ogólne zasady, które warto znać i na nich się dziś skupimy.

Zasady BHP w pracowni rękodzielnika

Bezpieczeństwo i higiena pracy to temat, który przez wiele osób traktowany jest bardzo pobieżnie. Nikomu nie chce się czytać kilkusetstronicowych wytycznych Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Co więcej, wiele z nas ma małe, domowe warsztaty i pracownie, które nie podlegają zewnętrznym nadzorom. I właśnie dla domowych, nieco amatorskich pracowni pisany jest ten post.

Jeżeli pracujesz w profesjonalnym warsztacie, czy zakładzie jubilerskim, aby przejść kontrolę BHP, spełnione muszą być konkretne wymogi wymienione w dokumentach GIS lub lokalnej Izby Rzemieślniczej. Podkreślam, że ten wpis ma służyć za punkt odniesienia dla osób, które o BHP w pracowni nie mają pojęcia, nie jest jednak dokładnym spisem wytycznych dla miejsc pracy.

Dobrze przemyślana przestrzeń

Miejsce, w którym pracujemy, jest niezwykle ważne. Już na etapie planowania swojej pracowni możesz wykorzystać kilka zasad BHP, które zwiększą Twoje bezpieczeństwo. Przede wszystkim zaplanuj odpowiednio dużo miejsca do swobodnego przemieszczania się. Konieczność przeciskania się między regałami, czy leżące pod nogami przedmioty to proszenie się o wypadki i kłopoty.

Drugim ważnym aspektem jest miejsce pracy. Twój blat powinien być odpowiednio duży i wytrzymały. W zależności od wykonywanej pracy możesz wymagać drewnianego, albo metalowego blatu. Jeżeli planujesz uderzać w niego młotkiem, używać nad nim palnika, czy też żrących substancji, upewnij się, że Twój stół jest do tego odpowiedni. Według mnie świetnym pomysłem dla większości pracowni są biurka, które można podnosić. Umożliwiają one pracę na stojąco i siedząco, a także dopasowanie wysokości biurka do Twoich indywidualnych potrzeb. Ponownie- jeśli zamierzasz wykonywać przy stole cięższe prace postaw na regulację manualną, a nie elektroniczną, którą łatwo będzie uszkodzić uderzając w blat.

Upewnij się, że pracownia jest zgodna z zasadami ergonomii. Ergonomią nazywamy dziedzinę, w której łączymy wiele informacji opisujących warunki pracy. Biuro ergonomiczne to takie, w którym warunki pracy dostosowane są do potrzeb, możliwości, oczekiwań i cech psychofizycznych danej osoby. Zapewnia to sprawną, wydajną i przede wszystkim bezpieczną pracę. Dobrze przemyślana i ergonomiczna pracownia ma rzeczy poukładane zgodnie z ich częstością wykorzystywania, wagą, rozmiarem i przeznaczeniem. Przykładowo najcięższe rzeczy warto trzymać na dolnych półkach, narzędzia sprawdzą się po Twojej prawej stronie, a śmietnik pod biurkiem ułatwi sprzątanie.

Pamiętaj, że jeżeli Twoje obecne biuro nie do końca się sprawdza, zawsze możesz je ulepszyć. Nie musi oznaczać to kompletnego remontu. Jednakże raz na jakiś czas warto przyjrzeć się obecnemu systemowi i zastanowić, czy jest on najlepszy. Niekiedy po kilku latach zdajemy sobie sprawę z nowych potrzeb, czasem powstają udoskonalone systemy, albo stają się dostępniejsze cenowo. Nie bój się wprowadzenia zmian, które usprawnią Twoją pracę i zwiększą bezpieczeństwo!

Oświetlenie

Bez względu na to, czym się zajmujesz w swojej pracowni, powinnaś widzieć, co robisz. Według starej zasady lampka na biurku powinna znajdować się po stronie ręki niedominującej. W pracowni może być nieco inaczej. Jeżeli pracujesz równie intensywnie obiema rękoma, rozważ umieszczenie światła na środku. W ten sposób unikniesz tworzenia cieni. Oczywiście lampka na biurku nie powinna być jedynym źródłem oświetlenia. Ogólne światło w pomieszczeniu nie tylko zwiększy widoczność, ale też zmniejszy kontrast, dzięki czemu Twoje oczy będą się mniej męczyć.

W lampce najlepiej wybrać żarówki o neutralnej lub nieco zimnej barwie. Światło, które będzie oświetlało całą pracownię, może być nieco cieplejsze. Polecam wybranie lampki o regulowanym, giętkim ramieniu, które pozwoli Ci zmieniać kąt padania światła, w zależności od Twoich potrzeb.

Porządek

Zasady BHP w pracowni rękodzielnika to także dbałość o czystość i porządek. Regularne wyrzucanie śmieci, odkurzanie, wietrzenie i sprzątanie są niezwykle ważne. Na klejącej się podłodze znacznie łatwiej się potknąć, luźne kawałki drutu, okruchy szkła i metalu z łatwością mogą Cię zranić. Postaraj się, aby Twoim nawykiem była dbałość o czystość. Z pewnością Twoja produktywność i bezpieczeństwo wzrosną.

Porządek, odkładanie rzeczy na swoje miejsce ma szczególne znaczenie, jeżeli pracujesz z materiałami szkodliwymi, ogniem, czy też substancjami żrącymi. Pilnowanie, aby były one odkładane na wyznaczone miejsca i odpowiednio zamykane znacząco zmniejsza ilość wypadków.

Odzież i ochrona osobista

W pracowni rękodzielniczej najlepiej ubierać się wygodnie. Dres lub legginsy w połączeniu z koszulką z krótkim, lub podwiniętym rękawem jest prawdopodobnie naszym najczęstszym wyborem. W wielu miejscach nie poleca się długich rękawów, czy też zwiewnych ubrań z racji bezpieczeństwa i wskazane jest noszenie fartucha ochronnego. Oczywiście pracownia, w której się spawa, znacząco różni się od tej, w której wyplatana jest makrama. Pamiętaj jednak, że ubrania, które ubierasz mają znaczenie.

Ochrona osobista również będzie się różnić w zależności od specyfiki pracy. Farby, bejce i kleje to substancje, do których niekiedy warto ubrać lateksowe lub nitrylowe rękawiczki, aby ochronić swoje dłonie. Pyły, wióry i opiłki to wskazanie do noszenia maseczek i okularów ochronnych. Okulary warto też nosić, przy pracy z materiałami, które mogą odprysnąć, czy wystrzelić w kierunku naszych oczu. Rękawice skórzane, z grubej gumy, czy materiałowe powleczone gumą przeznaczone są do cięższej pracy, wysokich temperatur i niektórych narzędzi.

Niezależnie od tego, czy danych środków ochrony używasz często, czy rzadko pamiętaj, aby mieć je w swojej pracowni na wypadek, gdybyś ich potrzebowała. Do środków ochrony zaliczyć według mnie możemy kremy do rąk, które chronią naszą skórę. Pamiętaj jednak, że po ich użyciu Twoje ręce mogą być nieco śliskie i tłuste, warto więc odczekać chwilę, aż krem się wchłonie.

Apteczka

Apteczka powinna znajdować się w każdej pracowni rękodzielniczej i być dopasowana do jej potrzeb. Oprócz standardowego wyposażenia, które znajdziesz w apteczkach samochodowych powinno się w niej znaleźć kilka dodatkowych przedmiotów.

Pierwszą z nich jest cienka, metalowa pęseta, którą z łatwością wyciągniesz małe drobinki szkła, drewna lub metalu ze skóry. Drugim uzupełnieniem apteczki, które według mnie może przydać się w pracowni, jest sól fizjologiczna. Nadaje się ona świetnie do przemywania oczu, jeżeli coś się do nich dostaje, ale też do oczyszczania ran, jeżeli nie masz octeniseptu. Swoją apteczkę uzupełniłabym o większy asortyment plastrów i najczęściej wykorzystywanych przeze mnie leków, w zależności od swoich potrzeb. Jeżeli pracujesz z klejem, warto mieć dedykowany mu rozpuszczalnik, w razie wypadku.

Wentylacja

Wentylacja pomieszczeń to temat, który w czasie pandemii zdecydowanie zyskał na popularności. Jednakże niezależnie od stanu epidemiologicznego na świecie, pracownia rękodzielnicza powinna być odpowiednio wentylowana. W szczególności dotyczy to miejsc, w których używa się chemikaliów, palników i pieców. Odpowiednia wentylacja obejmuje okna, wyciągi i kratki wentylacyjne, których konieczność montażu najlepiej skonsultować ze specjalistą.

Wietrzenie pomieszczeń przynosi korzyści zdrowotne, ułatwia się skupić i orzeźwia umysł. Jeżeli w swojej pracowni spędzasz wiele godzin naraz, postaraj się zrobić przerwę na przewietrzenie pomieszczenia (w tym samym czasie możesz w nim sprzątać), z pewnością zauważysz różnicę.

Gotowość w razie wypadku

Planując swoją pracownię, przemyśl, co może w niej pójść nie tak, jakich wypadków możesz się spodziewać. Postaraj się stworzyć ją tak, aby zminimalizować szanse na nieszczęśliwe wydarzenia. Jednakże każdemu mogą się one zdarzyć. Na etapie planowania zastanów się albo nawet rozpisz sobie, co może pójść nie tak i, jak należy zachować się w danej sytuacji. Przykładowo, jeżeli coś dostanie Ci się do oka, dobrze jest je wypłukać, przemywając solą fizjologiczną od wewnętrznego kącika do zewnątrz. Postaraj się przewidzieć każdą tego typu sytuację i stwórz algorytm postępowania. Jeżeli raz na pół roku będziesz go sobie przypominać, w razie wypadku masz mniejszą szansę na wpadnięcie w panikę, a większą, na sprawną, szybką i poprawną reakcję.

Przerwy

Kiedy się skupiamy, spieszymy, albo po prostu robimy coś, co lubimy, często zapominamy o przerwach. W ekstremalnych przypadkach zapominamy pójść do łazienki, zjeść, lub się napić, jednakże mam nadzieję, że to Ciebie nie dotyczy. Przerwy są ważne w trakcie pracy z kilku powodów. Wstawanie i poruszanie się nawet minutę czy dwie co dwie godziny ma pozytywny wpływ na nasze stawy i układ krążenia. Co więcej, robiąc przerwy i dając sobie czas na regenerację, zmniejszamy ilość wypadków, które wynikają z nieuwagi i zmęczenia. Takie błędy mogą skutkować naszą krzywdą lub zrujnowaniem projektu, nad którym pracujemy, a przecież nikt nie chce żadnej z tych rzeczy.

Robienie przerw, nawet na krótką zmianę otoczenia ma też pozytywny wpływ na naszą kreatywność. Osoby dbające o odpoczynek nierzadko łatwiej i szybciej wpadają na nowe pomysły. Dbanie o odpoczynek pozwala także utrzymać motywację przez dłuższy czas i uniknąć wypalenia. Tak więc przerwy w trakcie pracy są zbawienne dla ciała, ducha i dla samej pracy. 

Zaciekawiła Cię ta lektura? Dowiedz się więcej o świecie biżuterii!

• Przeczytaj nasz krótki poradnik o czyszczeniu biżuterii
• Zakochaj się z biżuterii inspirowanej kosmosem 
• Sprawdź, jak możesz wykorzystać akcesoria do biżuterii 
• Odkryj biżuterię idealną dla fanów Wiedźmina