Biżuteria Wikingów, Celtów i Słowian

Biżuteria ludów słowiańskich, celtyckich i wikingów

Biżuteria Wikingów to prawdopodobnie najbardziej męsko kojarzona biżuteria na świecie. Obok niej możemy umieścić biżuterię słowiańską i celtycką, jednakże są one nieco mniej popularne lub wrzucane do jednego worka. W tym poście poznasz odrobinę historii tych europejskich kultur, a także jak ich wierzenia, kultura i styl życia wpłynęły na ozdoby. Kto wie, może znajdziesz tu inspirację na nową kolekcję biżuterii albo pomysł na prezent dla mężczyzny w Twoim życiu.

Wikingowie  

Wikingowie byli skandynawskimi wojami, którzy od końca VIII wieku rozpoczęli swoje podboje i wyprawy kupieckie. Najeżdżali oni głównie kraje Europy, dotarli do basenu Morza Śródziemnego, Afryki Północnej, Bliskiego Wschodu, a nawet Ameryki Północnej. Ludy te zamieszkiwały głównie tereny dzisiejszej Danii, Norwegii, a także Szwecji. Ci doświadczeni żeglarze, nawigatorzy i wojownicy założyli nordyckie osady w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Islandii, Grenlandii, a także na terenach dzisiejszej Rosji i Ukrainy. Co więcej, byli oni też znali w Konstantynopolu, jak i również w obecnym Iranie i Arabii Saudyjskiej. Co ciekawe, był to pierwszy lud Europy, który dotarł do Ameryki Północnej.  

Kultura wikingów

Wikingowie mieli swój alfabet i opisywali siebie i swój świat w kamieniach runicznych. Jednakże nie wykształciła się tam kultura spisywania wielu rzeczy. Co ciekawe, większość współczesnych źródeł literackich na ich temat, pochodzi od kultur, które miały z nimi styczność. Wikingowie byli jednak mistrzami w budowaniu statków, które były szybkie, zwinne i idealne do wojen. Tworzyli też bardzo praktyczne i pojemne statki kupieckie. Bez wątpienia łodzie były integralną częścią kultury Wikingów. Umożliwiały nie tylko transport, ale też handel i podboje okolicznych kultur. Co ciekawe, statki miały też ważny aspekt religijny i służyły do pochówku ważnych postaci.

Uważa się, że Wikingowie uwielbiali sporty, szczególnie te, które rozwijały umiejętności walki. Jednakże uprawiano też wspinaczkę górską, pływano, a także jeżdżono na nartach i łyżwach. Do ciekawszych rozrywek należało żonglowanie nożami, a także gra podobna do hokeja nazywana Knattelik.

Religia Nordycka

Religia staronordycka, nazywana także nordyckim pogaństwem to nurt pochodzący z religii germańskiej oparty na wierzeniach zawartych w mitologii nordyckiej. Tam świat reprezentują dynastie Asów i Vanów. Była to religia politeistyczna opisywana w pieśniach i opowieściach. Często to właśnie zainteresowanie religią nordycką rozbudza chęć posiadania biżuterii wikingów.

Zdobienia i biżuteria wikingów

Biżuteria Wikingów

O biżuterii tego dawnego ludu wiemy głównie z wykopalisk miejsc pochówków, a także skarbów ukrywanych przed najeźdźcami. Okazuje się, że ci z pozoru bardzo praktyczni wojowie wytwarzali też piękne, misternie zdobione ozdoby. Popularnością cieszyły się przede wszystkim broszki, które zdobiły i utrzymywały ubrania razem. Na szyjach często dostrzec można było wisiorki z Mjolnirem, czyli młotem Thora. Kolejnym popularnym motywem było Drzewo Życia znane wówczas jako Yggdarsil. Reprezentowało ono krąg życia, śmierci i odrodzenia.

Co ciekawe, tania i popularna dziś biżuteria z koralików, była dla Wikingów dobrem luksusowym i rzadkim. Koraliki wikingów zazwyczaj wykonywane były z bursztynu lub szkła i rzadko można było spotkać więcej niż trzy w jednej biżuterii. Były wyznacznikiem statusu materialnego posiadacza, a niekiedy symbolizowały jego wiek lub konkretne osiągnięcie.

Warto pamiętać, że biżuteria nie była dla Wikingów jedynie symboliczną ozdobną, ale też formą waluty. Dodatki tworzono ze skał, srebra i brązu, a elita mogła sobie pozwolić na złote dodatki. Chcąc coś kupić, wiking odrywał kawałek swojej biżuterii. Jeżeli był on wart więcej niż kupowany towar, rąbano go na kawałki. Biżuteria Wikingów miała jeszcze jedno praktyczne zastosowanie. Wymiana pierścieni, między panami i wojownikami była formą zawierania sojuszy, przypieczętowaniem zobowiązań.

Naszyjnik z celtyckim węzłem triskel

Celtowie

Celtowie są zbiorem mieszkańców Europy, których łączy język i kultura. Trudno tak naprawdę określić skąd pochodzili i gdzie dokładnie żyli. Według jednej z teorii ojczyzną celtycką jest środkowa Europa, skąd kultura celtycka rozprzestrzeniła się aż do Wysp Brytyjskich, terenów obecnych Włoch i Hiszpanii. Uważa się, że społeczeństwo to składało się z plemion, którymi rządzili królowie. Celtowie handlowali z całą Eurazją, praktykowali niewolnictwo podobne jak w starożytnej Grecji. Ich system monetarny był dość skomplikowany, a „monety” przyjmowały kształt toporów, pierścieni i dzwonków.

Podobnie do innych społeczności epoki żelaza, Celtowie praktykowali politeizm. Druidzi byli kapłanami, ale też często pełnili funkcję lekarzy, władców i mędrców. Co ciekawe, nie pozostawili po sobie żadnego pisemnego świadectwa swojego istnienia. Wiemy, że liczba trzy miała wyjątkowe znaczenie w wierzeniach Celtów. Jednakże z uwagi na trudności w ujednoliceniu tej grupy etnicznej, ogromnego obszaru, jaki zajmowali i niewielkiej ilości pisemnych świadectw, wiele przekonań na temat kultury Celtyckiej opiera się na domysłach.

Biżuteria Celtów

W kulturze celtyckiej czczono ziemię, a węzły, jakie widzimy w biżuterii, symbolizowały wzajemne powiązania. Ludzie złączeni byli z innymi ludźmi, ale też z naturą w większą sieć życia. Istnieje wiele rodzajów węzłów celtyckich, a większość z nich przeplata się tak, że nie ma końca ani początku. Sploty, celtyckie krzyże, węzeł Trójcy czy celtycka Sowa nie pełniły jedynie funkcji dekoracyjnej. Niemal każda biżuteria celtycka miała swoją symbolikę, a dzięki misternemu wzornictwu zachwycała swoim pięknem.

Biżuteria słowiańska, naszyjnik z bóstwem

Słowianie

Mianem Słowian określamy ludy Europy środkowej, a także Azji. Zaliczymy do nich ludy, które zamieszkują tereny dzisiejszej Rosji, Polski i jej sąsiadów, ale też Bałkanów. Jest to największa grupa etniczno- językowa w Europie. Jednakże w tym artykule skupię się na wczesnych, a nie współczesnych Słowianach. Pierwotnie lud ten zamieszkiwał centralną część Europy, skąd rozprzestrzenił się na ogromne terytorium zajmowane dziś. 

Pierwotnie Słowianie byli poganami, a ich chrystianizacja rozpoczęła się między VIII, a XIII wiekiem. Uważa się, że wcześniej wierzyli w jednego boga, który spłodził pomniejsze duchy, które rządziły naturą. Symbole znane jako znaki grzmotów czy sześciopłatkowa róża w okręgu można było spotkać jeszcze w architekturze XIX wiecznej Rosji, a wywodzą się one z pogańskich tradycji Słowiańskich. Jeden bóg przedstawiał też kosmiczny dualizm reprezentowany przez Beloboga i Czarnoboga, czyli przez boga białego i czarnego. Oczywiście reprezentacja ta dzieliła też świat na niebiańsko-męski i ziemsko-kobiecy. 

Biżuteria Słowian

Amulety były popularną formą biżuterii słowiańskiej. Łączyły w ten sposób ozdoby z religią, zbliżały naszych przodków do natury i bóstw. Każda linia miała swoje znaczenie. Fale symbolizowały wodę, ogień oznaczano znakiem krzyża, a grzmot sześciokątem. Ośmioramienna swastyka symbolizowała kwiat paproci, który znamy z legend. Słowiańska biżuteria miała chronić przed żywiołami, urokami i nieprzychylnością duchów. Co ciekawe, do dziś w niektórych miejscach (na przykład na Ukrainie) popularne są talizmany, których wygląd nie zmienił się od setek lat. Niektórzy noszą je z tych samych powodów, co ich przodkowie, inni chcą w ten sposób oddać cześć swoim korzeniom, a dla niektórych to po prostu nietuzinkowe dodatki. 

A czy Ty masz biżuterię, która ma inne funkcje poza zdobieniem Twojego ciała?

Spodobał Ci się ten artykuł? Zobacz, co jeszcze możesz tu przeczytać 

Możesz również polubić

Dodaj komentarz