Stal chirurgiczna – materiał cudownie obojętny
Stal chirurgiczna to popularny w ostatnich latach stop metali wykorzystywany w zdobnictwie. Coraz częściej nazywana jest nie tylko stalą chirurgiczną, ale stalą szlachetną lub stalą jubilerską. Z powodzeniem wykorzystywana jest jako zamiennik innych stopów metali, nawet tych szlachetnych. Ochoczo wykorzystywana i kupowana jest przez osoby uczulone na różnorakie metale. Stal chirurgiczna to materiał wykorzystywany od lat w medycynie, tatuowaniu, czy piercingu. Jest to materiał wyjątkowo mało reaktywny, dzięki czemu bezpieczny dla znacznej większości alergików, jak i dla ludzi nieuczulonych.
Czym jest stal?
Zwykła stal to stop żelaza z węglem, który został obrobiony mechanicznie i plastycznie. Według Polskiej Normy stal zdefiniowana jest jako materiał zawierający masowo więcej żelaza niż innego pierwiastka, z zachowaniam zawartości węgla poniżej 2%. Stal ma zwykle dodatki innych pierwiastków takich jak chrom, nikiel, mangan, wolfram, miedź i tytan. Wyróżniamy ponad trzydzieści różnych rodzajów stali, wśród nich znajduje się też stal chirurgiczna, nazywana czasem stalą szlachetną.
Rodzaje stali chirurgicznej
Wyróżniamy cztery klasy stali chirurgicznej. Seria 200 to stop żelaza, węgiel chromu, niklu i manganu. Seria 300 zawiera jedynie chrom i nikiel. Kolejna seria 400 stali szlachetnej zawiera jedynie chrom, a ostatnia już stal serii 500 zawiera jedynie niski poziom chromu. Na korozję, czyli na przykład rdzewienie, czy patynowanie najbardziej oporna jest seria 300.
Jaki rodzaj stali wykorzystuje się w biżuterii?
Większość biżuteryjnych alergików jak ognia unika biżuterii zawierającej chrom, czy nikiel. Paradoksem jest, że najbardziej nieuczulający z metali zawiera oba te pierwiastki! Stal wykorzystywana zarówno w medycynie, jak i zdobnictwie to tak zwana stal 316 L. W jej składzie znajdziemy żelazo, chrom, nikiel, molibden, krzem, węgiel, oraz siarkę, azot i fosfor.
W związku z zawartością popularnych alergenów spodziewalibyśmy się, że będzie to stop wysoce uczulający. Jednakże, ze względu na szalenie wysoką odporność chemiczną u znaczącej większości ludzi (w tym u alergików) nie wywołuje niepożądanych reakcji. Oporność chemiczna oznacza, że nie tylko stop ten jest oporny na działanie czynników takich jak woda, czy krew, ale też niewiele metalu rzeczywiście wnika do naszego organizmu. Przykładowo: z kolczyków wykonanych ze stali 316 L, do ustroju przedostaje się około 0,01 μg niklu /cm²/tydzień. Wydawać się może, że skoro jakaś, nawet minimalna ilość niklu przenika do naszego ciała to możemy zostać uczuleni. W teorii jest to możliwe, jednakże wyżej wymieniona ilość niklu, to niemal mniej niż wartość śladowa, w związku z czym nie należy się obawiać alergii na stal chirurgiczną.
Drugim wykorzystywanym w jubilerstwie stopem stali chirurgicznej jest stop 304. Ma on mniejszą zawartość niklu i molibdenu, co niezbyt zmienia jego właściwości, jednakże obniża cenę. Przewagą stali 316 L nad stalą 304 jest jej większa wytrzymałość na działanie soli i chloru, dlatego też wybór stopu stali może mieć większe znaczenie dla osób, które często pływają w słonej wodzie lub basenach i nie lubią rozstawać się z akcesoriami. Co ciekawe, stal 304 jest odporniejsza na działanie kwasów organicznych, w tym kwasów owocowych, dlatego, jeżeli jesteś pasjonatką tworzenia przetworów czy hodowania roślin, możesz bardziej skłonić się ku tej odmianie. Ostatecznie warto jednak pamiętać, że podczas zwykłego użytkowania biżuterii, nie ma różnicy, z którego stopu stali chirurgicznej jest wykonana.
Zalety biżuterii ze stali szlachetnej
Hipoalergiczność i wytrzymałość
Odnosząc się do stali szlachetnej w kolejnych akapitach, mam na myśli stal 316 L. Oczywiście, główną zaletą tego materiału jest możliwość wykorzystania jej przez alergików, ale nie jest to jedyny plus. W skali Mohsa nadaje się jej 7 lub 8, co jest jedną z najwyższych twardości spotykanych w metalach zdobniczych. Gwarantuje to sporą wytrzymałość na ścieranie i zarysowania powierzchni biżuterii oraz zapewnia, że biżuteria ze stali chirurgicznej będzie nam służyć przez lata.
Cena
Cena jest zawsze istotnym aspektem zarówno z punktu widzenia producenta, jak i konsumenta. Na szczęście stal chirurgiczna jest surowcem o bardzo przystępnej cenie. Porównując ją z metalami szlachetnymi, jej cena wypada niezwykle korzystnie, natomiast jakość i trwałość tego materiału, uważam, że są jak najbardziej porównywalne.
Stałość barwy
Pisałam wyżej o wysokiej oporności chemicznej i odporności na korozję. Jednakże te właściwości stali zapewniają nas również o stabilności koloru stali szlachetnej. Zawiera ona własną ochronę UV, dzięki czemu biżuteria nie zmieni swojej barwy.
Wykończenie
Również możliwości, jakie daje nam praca ze stalą chirurgiczną, są kuszące. Metal ten może być lśniący i błyszczący niczym srebro, ale też możemy nadać mu matową powierzchnię. Ułatwia to kreowanie biżuterii klasycznej, ale i zgodnej z najnowszymi trendami. Inaczej mówiąc- im więcej mamy możliwości, tym łatwiej będzie nam trafić w potrzeby klienta, czy spełnić własne fantazje.
Co więcej, stal chirurgiczna to doskonały materiał dla osób, które preferują materiały o cieplejszych barwach. Można ją pozłacać poprzez napylenie na stal proszku złotego i tytanowego. Metoda ta jest trwała, daje piękne efekty i nie wymaga stosowania niklu, może więc stać się idealnym rozwiązaniem dla osób uczulonych niezwykle ekstremalnie.
Wykorzystanie stali chirurgicznej w zdobnictwie
Stal chirurgiczna to często materiał, z którego wykonane są nasze pierwsze kolczyki. Gwarantuje on bowiem brak reakcji alergicznych, skutkiem czego nie zaburza procesów gojenia się przekłucia. Przekrój biżuterii wykonywanej ze stali chirurgicznej oszałamia. Przede wszystkim spotkać możemy się z popularnymi charmsami i kolczykami do piercingu. Jednakże możliwości stali chirurgicznej są nieograniczone. Wykonywane są z niej łańcuszki, sygnety, bransolety – masywne, jak i te delikatne.
Wygoda pracy ze stalą chirurgiczną, jej uniwersalność w kolorze i łatwość modyfikacji w obróbce, sprawiają, że jest ona coraz częściej wybieranym surowcem. Do tego, stal chirurgiczna staje się po prostu modna. Wyśmienicie sprawdza się w biżuterii męskiej i damskiej, łatwo nadać jej zarówno subtelny, czy połyskliwy charakter, jak i matowy, surowy rys. Biżuteria ze stali chirurgicznej to doskonały pomysł na prezent, nie ryzykujemy w ten sposób, że podarek będzie nietrafiony ze względu na alergie.
Jak dbać o stal chirurgiczną?
Stal chirurgiczna jest materiałem, który nie podlega korozji, skutkiem czego jest niezwykle prosty w pielęgnacji! Nie trzeba go wycierać ani myć specjalnymi środkami, nie musimy się też martwić o ściąganie biżuterii do kąpieli, czy wykonywanych prac domowych. Ta cecha jest w moich oczach szczególnym plusem tego materiału, ponieważ należę do tego typu kobiet, które jak raz ściągną biżuterię, to prawdopodobnie przez długi czas już jej nie ubiorą.
W związku z wysoką twardością stali chirurgicznej, nie musimy się szczególnie obawiać o zadrapanie jej powierzchni. Jednakże przechowywanie biżuterii w miękkich materiałach, czy oddzielnych woreczkach powinno być nawykiem każdej osoby wytwarzającej lub po prostu posiadającej biżuterię. W ten sposób chronimy całą naszą kolekcję przed uszkodzeniem, wliczając w to najtańszą i najdroższą biżuterię, jaką mamy.
Kontynuuj lekturę z manzuko.com
Zostaw komentarz