Stamping – poradnik dla początkujących

Stamping to jedna z najłatwiejszych metod personalizacji biżuterii. Nazwę tej techniki najłatwiej przetłumaczyć jako “tłoczenie”, jednakże wiemy, że w świecie rękodzieła najczęściej używane są nazwy angielskie. Wbrew pozorom technika ta nie odnosi się jedynie do tworzenia biżuterii. Wykorzystywana jest w wielu dziedzinach takich jak lotnictwo, rolnictwo, tworzenie amunicji, małych urządzeń, sprzętu morskiego i medycznego, a także wielu innych. 

Czym właściwie jest stamping?

Stamping, czy też tłoczenie to bardzo stara technika obróbki metali. Wykorzystywano ją już w starożytności do tworzenia monet i ozdób. Z czasem proces ten został usprawniony wieloma różnymi maszynami, w związku z dużym popytem wielu dziedzin. Dziś stamping często odnosi się do metod ręcznych, rzemieślniczych. Zazwyczaj służą one do tworzenia biżuterii i innych małych ozdób. Podstawą stampingu jest tłoczenie w metalu, na przykład personalizowanie zawieszek w bransoletce. Jednakże typowo nachodzą tu na siebie techniki wykrawania, kucia, albo gięcia i wykańczania powierzchni metalowych półfabrykatów. 

Stamping dla początkujących – niezbędne narzędzia

Zacznijmy od tego, co będzie Ci potrzebne, aby zacząć swoją przygodę ze stampingiem. Początkowe koszty narzędzi mogą przestraszyć, jednakże jeżeli zainwestujesz w dobrej jakości sprzęt, to twoja praca będzie łatwiejsza, a przyrządy starczą Ci na długo. 

Młotek do tłoczenia

To mniejsza wersja klasycznego młotka, który prawdopodobnie masz już w domu. Jednakże warto zainwestować w tę miniaturę, gdyż pozwala to na lepszą precyzję i kontrolę twoich uderzeń. Co więcej, młotki do stampingu są z reguły dość ciężkie jak na swoje niewielkie rozmiary. Młotek do tłoczenia nie jest najważniejszym zakupem, gdyż można sobie poradzić klasycznym, prostym młotkiem. Pamiętaj jednak, że wtedy istnieje większe ryzyko uderzenia się w rękę lub niedokładne przybicie stempla. 

Blok do stampingu 

Stałe uderzanie o blat stołu, czy biurka szybko doprowadzi do jego zniszczenia. Dlatego ważnym elementem tworzenia pracowni stampingowej jest zakup metalowego bloku, który zabezpieczy twoją powierzchnię pracy. Takie bloki zazwyczaj są dość ciężkie i mają na rogach naklejki lub gumowe podkładki zapobiegające przed przemieszczaniem się bloku.  

Jako dodatkowe zabezpieczenie może posłużyć Ci płyta MDF albo pilśniowa. Podłóż ją pod metalowy blok, by w ten sposób pochłonęła pozostałą siłę uderzeń młotka. 

Stemple

Stemple to absolutna podstawa tej techniki. Na początek postaw na wielkie litery. Jest to najbardziej uniwersalny rodzaj stempli. Później możesz dokupić znaki interpunkcyjne, małe litery, liczby, symbole, kształty, a nawet emotikony. Co więcej, dostępne są różne kroje pisma liter i cyfr, co stwarza dodatkowe niebezpieczeństwo dla twojego portfela. Pamiętaj, że zakupy dla początkujących powinny być w miarę skromne. Jeżeli zakochasz się w stampingu i będzie Ci on przynosił zyski, to zainwestujesz w więcej stempli. Jednakże zawsze istnieje ryzyko, że technika ta okaże się dla Ciebie nieodpowiednia, a Ty zostaniesz z całą masą zakupionego sprzętu. 

Metalowe półfabrykaty

Metalowe przywieszki i półfabrykaty do stemplowania będą Ci zdecydowanie potrzebne. Najczęściej materiały te wykonane są z mosiądzu, miedzi, lub srebra. Najlepiej zacząć od prostych zawieszek przypominających metki, ponieważ znacznie łatwiej zacząć od płaskich elementów, niż od tych trójwymiarowych. Pamiętaj, że platerowane elementy nie nadają się do stemplowania. Cienka warstwa metalu pokrywająca półfabrykat zostanie uszkodzona w procesie tłoczenia, a efekt z pewnością nie będzie estetyczny. Na początek postaw na tańsze materiały takie jak aluminium i miedź. Dopiero gdy dojdziesz do wprawy, zainwestuj w droższe kruszce takie jak srebro, czy złoto. 

Taśma do tłoczenia 

Taśma do stampingu może znacząco ułatwić Twoją pracę. Nie tylko ułatwia umieszczenie metalowych półfabrykatów, ale i utrzymuje je w jednym miejscu. Dzięki temu przy stemplowaniu nie będziesz musiała podtrzymywać metalowej zawieszki. Nie tylko ułatwi Ci to wytłaczanie, ale też zwiększy jego precyzję i zminimalizuje ryzyko doznania urazu przy pracy. 

Tkanina polerska

Możesz używać specjalnej szmatki do polerowania, ale nada się tu też fragment starej, flanelowej pościeli czy koszuli. Polerowanie wykrojów, zawieszek i przywieszek sprawi, że twoja biżuteria będzie wyglądać profesjonalnie. 

Masz już wszystkie narzędzia? Czas zacząć zabawę!

Zacznij od wybrania miejsca pracy. Potrzebujesz solidnego blatu, który wytrzyma ciągłe uderzenia młotkiem. Na nim ułóż swoje zabezpieczenia w postaci płyty i bloku do stampingu. Następnie ułóż swój sprzęt tak, abyś zawsze miała go pod ręką. Zastanów się jak zorganizować wszystkie materiały i narzędzia tak, aby było Ci to wygodne. Następnie ułóż swój metalowy element na bloku do stemplowania i wybierz stempel. Upewniwszy się, że trzymasz stempel odpowiednio, (a nie np. do góry nogami) ustabilizuj go, przykładając do powierzchni metali. Chwyć za młotek i zdecydowanym ruchem uderz w stempel, uważaj, abyś nie trafiła w swoją rękę! Dzięki praktyce będziesz umiała ocenić ile razy i jak mocno musisz uderzyć młotkiem.

Początkowo uzyskanie właściwej równowagi uderzenia może być trudne. Jeżeli podniesiesz stempel i okaże się, że ledwo co zrobiłaś ślad w metalu, bardzo trudno będzie Ci go poprawić. Według mnie, na początku lepiej uderzyć młotkiem raz więcej, niż mniej. Co więcej, wraz ze zmianą wytłaczanego materiału będziesz musiała dostosować siłę swojego uderzenia. Miękkie aluminium będzie współpracować łatwiej niż twardszy mosiądz. 

Jak równo wybijać słowa?

Wybijanie niemal od linijki wymaga ogromnej wprawy. Początkowo można sobie to zadanie ułatwić. Ołówkiem narysuj od linijki linie, w których chcesz umieścić swój napis. Następnie nanieś taśmę maskującą wzdłuż linii. W jej środku powinno Ci zostać pole, w którym z łatwością wybijesz prosty napis!

Co możesz udoskonalić, po opanowaniu podstaw

Czasami wytłoczone litery są zbyt jasne. Można to prosto zmienić, używając cienkiego mazaka typu sharpie, albo emalii. W ten sposób Twoje litery będą znacznie ciemniejsze i zwrócą na siebie uwagę. Co ważne, emaliowanie zapewni znacznie trwalsze i bardziej profesjonalne wykończenie. 

Jeżeli już w pełni opanujesz technikę stampingu, możesz śmiało sięgać po coraz śmielsze projekty biżuteryjne i od zawieszek przejść to zaokrąglonych bransoletek, czy pierścionków. Dodatkowo możesz wzbogacić swoją pracownię o nowe materiały, stemple i narzędzia. Doskonale sprawdzą się specjalne młotki, dzięki którym zmienisz teksturę metalu poprzez wybijanie wgłębień, linii i zygzaków. Co więcej, powierzchnię metali można wykończyć na różne sposoby. Niektóre metale reagują na kwas zawarty w occie. Umieszczając w nim swoje zawieszki, nadasz im efekt starzenia. Od stampingu jest całkiem niedaleko do grawerowania, o którym pisałam miesiąc temu, możesz więc pomyśleć o rozszerzeniu swoich działań w obróbce metali. 

Zadowolona z lektury? Kontynuuj ją z manzuko.com:

• Odkryj kreatywne zabawy dla dzieci małych i dużych 
• Dowiedz się czym jest fusing
• Zakochaj się w stylu glamour
• Poznaj sekrety i historię złota