Mikromozaika — trudna i efektowna sztuka
Mikromozaika to sztuka, której tradycja sięga wiele lat wstecz. Wykorzystywana jest nie tylko do tworzenia biżuterii, ale także ozdabiania niewielkich pudełek i przedmiotów użytku domowego. Miniaturowe arcydzieła tworzone tą techniką to cenne dzieła sztuki, które niekiedy osiągają zawrotne ceny. Jeżeli interesuje Cię historia powstania mikromozaiki, a także chcesz wiedzieć, na czym dokładnie polega ta sztuka, mam nadzieję, że ten wpis odpowie na wszelkie pytania.
Co to mikromozaika
Jak sama nazwa wskazuje mikromozaika jest miniaturową wersją klasycznej mozaiki. Wykorzystuje ona bardzo małe kawałki w formie płytek, które określa się mianem tesserów. Pierwotnie wykonywano je jedynie ze szkła, później sięgano także po materiał przypominający emalię. Najczęściej mają one kształt niewielkich kwadracików. Kawałki te używane są do układania małych obrazków i wzorów niczym ekstremalnie precyzyjne puzzle.
Po ułożeniu tesserów są one wypalane w wysokiej temperaturze, dzięki czemu wydobywa się ich prawdziwe piękno. Co więcej, wypalanie mikromozaiki utrwala ją, jednocześnie zespalając. Sprawia to, że pojedyncze płytki są niemożliwe do rozróżnienia bez przybliżenia , co jest bezpośrednią przyczyną nazwy tej techniki.
Historia mikromozaiki
Starożytne mikromozaiki
Mikromozaika ma dokładnie takie same początki jak klasyczna mozaika. Ich historia rozpoczyna się około 5 tysięcy lat temu w Mezopotamii. Tam tworzono proste skupiska żwirowych mozaik, jednakże na dobre sztuka układania mozaiki rozkwitła w VI wieku na terenie Bizancjum. Wówczas płytki marmurowe, kamienne i szklane zaczęto wykorzystywać do układania oszałamiających wzorów na ścianach. Wkrótce po tym mozaiki zaczęły się pojawiać na sufitach i podłogach. Były równie popularne w miejscach religijnych, co w świeckich domach.
Mozaikę układano bezpośrednio w miejscu, podczas gdy mikromozaikę najpierw układano na specjalnych panelach, a następnie transportowano do miejsca docelowego. W mikromozaice sięgano po kafelki, których wielkość nie przekraczała 4 mm. Połączenie miniaturowych elementów i precyzji układania skutkowało szczegółowym i jednocześnie subtelniejszym wyglądem.
Tradycyjnie płytki układano na miedzianej tacy lub w innym naczyniu. Kolejnym etapem było wylanie wolno schnącego cementu na dno naczynia i rozpoczęcie żmudnego procesu układania mikromozaiki. Najczęściej mini kafelki układane były za pomocą pęsety. Na koniec wszelkie luki wypełniane były barwionym woskiem. Najwspanialsze mikromozaiki były na sam koniec polerowane na gładko, jednakże proces ten diametralnie zwiększał koszty produkcji. Najczęściej mikromozaiki umieszczano na tabakierkach, stołach, tabliczkach i na biżuterii.
Mikromozaika w renesansie
Większość wczesnych mikromozaik pochodzi z terenów Konstantynopola. Tworzono liczne portrety z misternymi detalami, nierzadko z wykorzystaniem płatków złota. Jednakże od renesansu zaczęto je wytwarzać we Włoszech. Centrum produkcji naturalnie mieściło się w Rzymie, a tworzone tam prace były głównie tworzone na potrzeby religijne. Połączenie włoskiej technologii produkcji szkła i kunsztu twórców mikromozaiki dawało naprawdę niesamowite efekty.
Szczyt popularności mikromozaika osiągnęła prawdopodobnie w XIX wieku, jednakże nie trwał on zbyt długo. W czasach współczesnych najczęściej ku mozaice kierowali się moderniści tacy jak Gaudi, a także projektanci art deco. To właśnie dzięki takim artystom ta starożytna sztuka przetrwała do dziś.
Wartość mikromozaiki
Pracochłonny proces wymagający mnóstwa cierpliwości i zręczności od zawsze skutkuje sporą wartością mikromozaiki. Najwyższa cena, jaką zapłacono za mikromozaikę to zawrotne 1 560 000 funtów brytyjskich za stół Gioacchino Barberiego dekorowany mikromozaiką. Najczęściej duże prace takie jak stoły czy wielkoformatowe panele kosztują między 100 a 500 tysięcy funtów. Złote tabakiery, czy mniejsze meble sprzedawane są za 30 – 100 tysięcy funtów. Ekskluzywna biżuteria z mikromozaiki może osiągać cenę nawet 50 tysięcy funtów, a dzieła Castellani przewyższają czasami i 100 tysięcy. Mniej ekskluzywne i mniejsze produkty można kupić już za kilkaset złotych, jednakże cena mikromozaiki zawsze zależy od jej wielkości, reputacji artysty i oczywiście jakości wykonania.
Jak powstaje biżuteria z mikromozaiką
Pierwszym elementem niezbędnym do stworzenia mikromozaiki jest pomysł. W przypadku tak misternej techniki powinnaś mieć w głowie bardzo konkretny plan swojej pracy, aby ułatwić ją sobie jak najbardziej. Co więcej, zadbaj o dobre oświetlenie miejsca pracy, a także o własne bezpieczeństwo. Najważniejsze są okulary, które ochronią oczy, przed ewentualnym odpryskiem szklanym.
Do tworzenia biżuterii będziesz potrzebować bazy do kaboszonów, najlepiej dość głębokiej. Jeżeli jej wewnętrzna powierzchnia jest zupełnie gładka, dobrze jest porysować ją nieco gwoździem lub narzędziami. Dzięki temu mozaika lepiej się do niej przyczepi. Niezbędna jest także dobra pęseta, dzięki której ułożysz swoją mozaikę. Do pocięcia szkła na odpowiednie kawałki wykorzystuje się specjalne szczypce z okrągłymi ostrzami, które są podstawowym narzędziem w mikromozaice.
Na etapie planowania dobrze jest ułożyć w bazie wszystkie kawałki szkła, tak, aby mieć pewność, że wzór jest dokładnie taki, jak chcesz. Aby nie układać wzoru dwa razy, możesz przycisnąć do niego taśmę klejącą i delikatnie odwrócić bazę dnem do góry. W ten sposób zachowasz ułożony wzór. Następnie bazę wykłada się specjalną masą, popularna jest dwuskładnikowa masa chemoutwardzalna, gdyż nie wymaga pieczenia taka jak na przykład apoxie sculpt. Po wyrównaniu poziomu bazy umieść mozaikę w bazie kaboszonu i natychmiast odklej taśmę. Jeżeli jakieś elementy przesunęły się, popraw ich lokalizację pęsetą.
Wszelkie puste miejsca w mozaice możesz wypełnić za pomocą szklanych koralików. Nie tylko dodadzą Twojej pracy ciekawszego wyglądu, ale też znacząco ułatwią cały proces. Jeżeli jesteś zadowolona z umiejscowienia wszystkich kawałków szkła, wyczyść wszelkie zabrudzenia z bazy chemoutwardzalnej, aby nie zabrudziła Twojej pracy.
Na samym końcu możesz pokusić się o wypolerowanie swojej mikromozaiki. Jeżeli chcesz to zrobić, upewnij się, że baza chemoutwardzalna kompletnie zastygła i bądź bardzo ostrożna podczas tego procesu. Niektórzy artyści zalewają mikromozaikę żywicą, aby wyrównać jej powierzchnię, a także zabezpieczyć ją przed działaniem czynników zewnętrzych, nie jest to jednak niezbędny krok.
Jak wyczyścić biżuterię z mikromozaiką
Najprostszą metodą czyszczenia mikromozaiki jest wykorzystanie letniej wody, do której dodane zostało kilka kropel mydła lub płynu do mycia naczyń. Możesz także wykorzystać płyn do demakijażu niezawierający oleju. Mokrą od mydlanej wody szczoteczką delikatnie wyszoruj powierzchnię mozaiki. Wyczyszczoną biżuterię opłucz, aby usunąć resztki mydła, a następnie postaraj się strząsnąć nadmiar wody z biżuterii. Kolejnym krokiem jest osuszenie akcesoriów miękką szmatką. Pamiętaj, że niekorzystne jest długotrwałe moczenie biżuterii, gdyż może osłabić mocowanie elementów mikromozaiki i spowodować jej niszczenie.
Warto mieć na względzie odpowiednie przechowywanie biżuterii z mikromozaiką, tak, aby nie zarysowały jej inne akcesoria. Najbezpieczniej jest trzymać tak delikatne dodatki w osobnym pudełeczku wyścielonym materiałem. Dzięki temu ochronisz biżuterię przed upadkiem, zarysowaniem i innymi uszkodzeniami.
Sprawdź, czy kolejne artykuły też Cię zainteresują:
Zostaw komentarz